608 500 100

Infolinia:

telefon:

telefon:

SMS24:

od 2001 dla Was

bo każdy ma prawo do najlepszej obrony swych praw

Powrót do strony głównej

Powrót do artykułów

13 czerwca 2022

Potrzeby rodziny, niedostatek i inne podstawy do ubiegania się o alimenty

Aby Sąd orzekł o istnieniu obowiązku alimentacyjnego muszą istnieć do tego odpowiednie podstawy prawne i faktyczne. Są one wnikliwie badane podczas postępowania sądowego w tym przedmiocie. Trzeba jednak również pamiętać, że współmałżonkowie są zobowiązani nie tylko do alimentów, ale także do zaspokajania potrzeb rodziny.

 

Na czym polega obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny?

 

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, oboje małżonkowie obowiązani są przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Każdy z nich powinien to czynić według swych sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych.

 

Obowiązek przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb dotyczy rodziny jako całości, a więc wszystkich jej członków, w tym drugiego małżonka.

 

Obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny a alimenty

 

Podkreślić trzeba, że obowiązek przyczyniania się każdego z małżonków do zaspokajania potrzeb rodziny jest zbliżony do obowiązku alimentacyjnego, jednakże nie oznacza tego samego. Jego celem bowiem jest uzyskanie od małżonków środków dla zapewnienia odpowiedniego funkcjonowania rodziny jako całości i zaspokojenia uzasadnionych potrzeb jej poszczególnych członków. Tak więc przedmiotowa powinność ma znacznie szerszy zakres, aniżeli obowiązek alimentacyjny.

 

Co się składa na potrzeby rodziny?

 

Pojęcie to obejmuje w szczególności potrzeby dotyczące:

  • prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego, takie jak koszty mieszkania czy opłaty związane z mediami,

  • spraw indywidualnych poszczególnych osób wchodzących w skład rodziny, w tym żywność, odzież, koszty leczenia, edukacji, jak również rozrywki.

 

W jaki sposób zaspokajać potrzeby rodziny?

 

Zobowiązany do zaspokajania potrzeb rodziny, powinien oczywiście czynić to w pierwszym rzędzie pod względem materialnym. Jednakże przepisy stanowią, iż zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

 

Jak określić wysokość potrzeb rodziny?

 

Polskie prawo nie  zawiera kryteriów, od których zależałaby wysokość świadczenia na rzecz zaspokajania potrzeb rodziny.

 

Z praktyki orzeczniczej wynika natomiast, że  w tym zakresie obowiązuje zasada równej stopy życiowej każdego z członków rodziny. Obowiązek ten kształtuje się także według ich usprawiedliwionych potrzeb. Wysokość świadczeń będzie również zależała od dochodów osiąganych przez zobowiązanego małżonka.

 

Jak dochodzić świadczeń na rzecz zaspokajanie potrzeb rodziny?

 

Każdy z małżonków może wystąpić przeciwko drugiemu z nich z pozwem o zobowiązanie do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny. Nie jest to uzależnione od jego wystąpienia o rozwód i może nastąpić w każdym czasie trwania związku małżeńskiego.

 

Należy go skierować do Sądu Rejonowego, według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej, a więc małżonka, który występuje z roszczeniem. Pozew taki nie podlega opłacie sądowej. Samo powództwo może dotyczyć zaspokojenia zarówno bieżących, jak i przyszłych potrzeb rodziny.

 

Jak długo trwa obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny?

 

Powinność ta trwa tak długo, jak istnieje małżeństwo. Tym samym, wygasa ona wraz z jego ustaniem, a więc uprawomocnieniem się wyroku rozwodowego.

 

Jakie są podstawy do ubiegania się o alimenty?

 

Aby uzyskać świadczenia alimentacyjne konieczne jest zaistnienie ku temu odpowiednich podstaw.

 

Co do nich należy?

 

Zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają przede wszystkim usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej oraz możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Oprócz tego często przepisy prawa posługują się pojęciem niedostatku, w jakim znajduje się osoba uprawniona oraz pogorszenia jej sytuacji materialnej.

 

Niedostatek

 

Stan niedostatku uprawnionego ma znaczenie przy zasądzaniu alimentów na rzecz współmałżonka. Szczegółowo pisałem o tym w artykule pt. „Alimenty dla mnie i dla dzieci… 

 

Co należy pod nim rozumieć?

 

Orzecznictwo wskazuje, że stan niedostatku uprawnionego może polegać zarówno na braku jakichkolwiek środków utrzymania, jak również oznaczać sytuację, w której jego   usprawiedliwione potrzeby nie są w pełni zaspokojone.

 

Pogorszenie się po rozwodzie sytuacji materialnej osoby uprawnionej

 

Na orzeczenie obowiązku alimentacyjnego wobec współmałżonka może wpłynąć także pogorszenie się po rozwodzie jego sytuacji materialnej.

 

Żaden przepis prawa nie definiuje tego pojęcia. Przyjmuje się jednak, iż oznacza ono taką sytuację, w której po rozwodzie małżonek uprawniony będzie miał sytuację materialną gorszą niż w małżeństwie. Musi ono jednak mieć charakter istotny, a więc odczuwalny. Nie oznacza to jednak aż niedostatku. Uprawniony bowiem może zaspokajać swoje usprawiedliwione potrzeby, a nawet potrzeby wyższego rzędu i to na poziomie wyższym niż przeciętny w społeczeństwie, ale jednocześnie na poziomie niższym niż dotychczas w małżeństwie.

 

Usprawiedliwione potrzeby 

 

Usprawiedliwione potrzeby to takie, których zaspokajanie jest niezbędne dla prowadzenia życia na normalnym, przeciętnym poziomie. Ma on być odpowiedni dla stanu zdrowia i wieku uprawnionego.

 

Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego

 

Poprzez możliwości zarobkowe należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także te, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności  i przestrzeganiu zasad  prawidłowej gospodarki oraz stosownie do  swoich sił umysłowych i fizycznych.

 

Możliwości majątkowe to z kolei wszelkie aktywa zobowiązanego. Mogą one mieć postać nieruchomości, akcji, pieniędzy, rzeczy ruchomych etc.

 

 

Radosław Klonowski

wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej Klonowski & Marek sp.k.

rozwody, podziały majątku i sprawy rodzinne

 

Kancelaria prawna Klonowski

tel. +48 22 300 89 89

kom. +48 794 470 000

kom. +48 882 200 100

SMS24: +48 608 500 100

Odwiedź nas w mediach społecznościowych

Polityka prywatności | RODO

Copyright © 2020 - Kancelaria Klonowski