Kancelaria Klonowski » Umorzenie postępowania upadłościowego

Umorzenie postępowania upadłościowego kończy prowadzoną w tym przedmiocie procedurę. Może ono nastąpić z różnych przyczyn. Wywołuje szereg różnych skutków prawnych, które opiszemy sobie w poniższym artykule.

Kiedy następuje umorzenie postępowania upadłościowego prowadzonego w trybie zwykłym?

Zgodnie z przepisami ustawy Prawo upadłościowe - Sąd umorzy postępowanie upadłościowe prowadzone w trybie zwykłym, jeżeli:

majątek pozostały po wyłączeniu z niego przedmiotów majątkowych dłużnika obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania,
wierzyciele zobowiązani uchwałą zgromadzenia wierzycieli albo postanowieniem sędziego-komisarza nie złożyli w wyznaczonym terminie zaliczki na koszty postępowania, a brak jest płynnych funduszów na te koszty,
wszyscy wierzyciele, którzy zgłosili swoje wierzytelności, żądają umorzenia postępowania, a upadły wyraził na to zgodę.

Musisz wiedzieć, że przedmiotowy przepis zawiera zamknięty katalog przyczyn umorzenia postępowania. Co do zasady więc, umorzenie postępowania upadłościowego nie może nastąpić na wniosek dłużnika. Wyjątkiem jest postępowanie prowadzone w przedmiocie upadłości konsumenckiej.

Kiedy następuje umorzenie postępowania prowadzonego w przedmiocie upadłości konsumenckiej?

Umorzenie postępowania prowadzonego w przedmiocie upadłości konsumenckiej jest dopuszczalne z kilku przyczyn. Może to nastąpić:

na wniosek dłużnika,
na wniosek syndyka lub wierzyciela,
z urzędu.

Wniosek dłużnika

Pierwszą z przesłanek umożliwiających umorzenie postępowania prowadzonego w przedmiocie upadłości konsumenckiej jest wniosek dłużnika. Jak stanowią bowiem przepisy ustawy Prawo upadłościowe, Sąd umarza postępowanie na wniosek upadłego. Nie jest dopuszczalne, gdy postępowanie upadłościowe zostało wszczęte na wniosek wierzyciela.

Wniosek syndyka lub wierzyciela oraz działanie z urzędu

Postępowanie prowadzonego w przedmiocie upadłości konsumenckiej może zostać umorzone także na podstawie wniosku złożonego przez syndyka lub wierzyciela, a także z inicjatywy samego Sądu upadłościowego, działającego z urzędu. Następuje to w przypadku, gdy upadły nie wskaże lub nie wyda syndykowi całego majątku, niezbędnych dokumentów lub w inny sposób nie wykonuje ciążących na nim obowiązków. Uprzednio Sąd dokonuje wysłuchania upadłego, syndyka, a w razie potrzeby także wierzycieli. Nie jest to jednak dopuszczalne, jeżeli uchybienie przez upadłego ciążącym na nim obowiązkom nie jest istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. Zasada ta nie jest stosowana, jeżeli postępowanie upadłościowe zostało wszczęte na wniosek wierzyciela.

Poza tym, Sąd umarza postępowanie, jeżeli zostanie ujawnione, że dane podane przez dłużnika we wniosku o ogłoszenie upadłości są niezgodne z prawdą lub niezupełne, chyba że nie są one istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.

Zgodnie z ustalonym orzecznictwem, poprzez względy słuszności należy rozumieć podstawowe i pierwotne normy moralne oraz obyczajowe będące wyrazem wrodzonego, instynktownego poczucia sprawiedliwości. W nich właśnie powinno znajdować swoje uzasadnienie dalsze prowadzenie postępowania.

Z kolei względy humanitarne, to okoliczności dotyczące bezpośrednio osoby dłużnika, odnoszące się bezpośrednio do jego godności i czci jako osoby ludzkiej. Można o nich mówić, jeżeli na przykład stopień ubóstwa upadłego jest poniżej społecznie akceptowanego poziomu, czy też jest on dotknięty chorobą lun niepełnosprawnością.

Kiedy Sąd nie może umorzyć postępowania?

Sąd nie umarza postępowania, jeżeli umorzenie postępowania mogłoby skutkować pokrzywdzeniem wierzycieli.

Dodać trzeba, iż na postanowienie w przedmiocie umorzenia postępowania przysługuje zażalenie.

Jakie są skutki umorzenia postępowania upadłościowego?

Po uprawomocnieniu się postanowienia o umorzeniu postępowania upadłościowego, następuje szereg skutków prawnych. Do najważniejszych należą:

dłużnik, odzyskuje prawo do zarządzania swoim majątkiem i rozporządzania jego składnikami,
wydawane są mu składniki majątku, które zostały zabezpieczone, oraz cała dokumentacja prowadzonego postępowania w postaci ksiąg, korespondencji i dokumentów. nadzorcę sądowego albo zarządcę, sędzia-komisarz zarządza likwidację majątku i określa sposób likwidacji. Jeżeli likwidacja majątku w sposób określony przez sędziego-komisarza okaże się niemożliwa lub nadmiernie utrudniona, sędzia-komisarz może nakazać likwidację na koszt upadłego przez przekazanie majątku na cele dobroczynne lub w inny sposób. Jeżeli z kolei upadły nie odbiera ksiąg, korespondencji lub dokumentów w terminie wyznaczonym przez syndyka, nadzorcę sądowego albo zarządcę, syndyk, nadzorca sądowy albo zarządca oddaje je na przechowanie na koszt upadłego,
powstaje podstawa do wykreślenia wpisów o postępowaniu upadłościowym z księgi wieczystej i rejestru,
umarza się wszczęte przez syndyka, procesy o uznanie za bezskuteczną czynności dokonanej przez upadłego z pokrzywdzeniem wierzycieli, w ramach tzw. roszczenia paulińskiego. Wzajemne roszczenia o zwrot kosztów procesu wygasają. W procesach cywilnych upadły dłużnik wchodzi do postępowania na miejsce syndyka lub zarządcy,
Sąd będzie upoważniony do oddalenia wniosku o upadłość konsumencką przez okres kolejnych 10 lat chyba, że postępowanie upadłościowe zostanie umorzone na wniosek upadłego lub za uwzględnieniem kolejnego wniosku będą przemawiały zasady słuszności, lub względy humanitarne.

Zmiany stosunków prawnych dokonane na podstawie przepisów ustawy obowiązują upadłego i drugą stronę również po umorzeniu postępowania, chyba że przepisy odrębnej ustawy stanowią inaczej. Musisz wiedzieć, że wszystkie czynności podjęte w stosunku do majątku dłużnika w toku postępowania upadłościowego, pomimo jego umorzenia zachowują swoją ważność. Jeżeli jakiś składnik majątku upadłego został już spieniężony, a kwoty rozdysponowane lub przeznaczone na koszty postępowania, czynności te pozostają w mocy i są nieodwracalne. Sumy, które zostały zatrzymane w depozycie, podlegają zwrotowi na rzecz dłużnika, po złożeniu przez niego odpowiedniego wniosku w tym przedmiocie.

Trzeba pamiętać, że odmowa uznania wierzytelności w toku postępowania upadłościowego obejmującym likwidację majątku upadłego, nie wyłączna możliwości dochodzenia wierzytelności, której odmówiono uznania, jednakże jest to możliwe dopiero po zakończeniu umorzeniu lub zakończeniu postępowania upadłościowego.

Po umorzeniu lub zakończeniu postępowania upadłościowego wyciąg z zatwierdzonej przez sędziego-komisarza listy wierzytelności, zawierający oznaczenie wierzytelności oraz sumy otrzymanej na jej poczet przez wierzyciela, jest tytułem egzekucyjnym przeciwko upadłemu. Nie dotyczy to jednak wierzycieli wobec których upadły nie był dłużnikiem osobistym.

Upadły może żądać ustalenia, że wierzytelność objęta listą wierzytelności nie istnieje albo istnieje w mniejszym zakresie, jeżeli nie uznał wierzytelności zgłoszonej w postępowaniu upadłościowym i nie zapadło co do niej jeszcze prawomocne orzeczenie sądowe.

Po nadaniu wyciągowi z listy wierzytelności klauzuli wykonalności, zarzut, że wierzytelność objęta listą wierzytelności nie istnieje albo że istnieje w mniejszym zakresie, upadły może podnieść w drodze powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

Jeżeli Sąd umorzył część zobowiązań upadłego, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym, w wyciągu z listy wierzytelności, zamieszcza się wzmiankę określającą zakres odpowiedzialności upadłego. Jeżeli z kolei Sąd umorzył całość zobowiązań upadłego, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym, zasad dotyczących wyciągu z listy wierzytelności i możliwości z tym związanych nie stosuje się.

Radosław Klonowski

wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej Adwokatów i Radców Prawnych Klonowski & Marek sp.k.

upadłość konsumencka, układ konsumencki, upadłość przedsiębiorcy, sprawy restrukturyzacyjne i upadłościowe

Kancelaria prawna Klonowski

tel. +48 22 300 89 89

kom. +48 794 470 000

kom. +48 882 200 100

SMS24: +48 608 500 100

od 2001 dla Was

bo każdy ma prawo do najlepszej obrony swych praw

Umorzenie postępowania upadłościowego