608 500 100

Infolinia:

telefon:

telefon:

SMS24:

od 2001 dla Was

bo każdy ma prawo do najlepszej obrony swych praw

Powrót do strony głównej

Powrót do artykułów

18 czerwca 2022

Czym jest stan niewypłacalności?

Abu można było ogłosić upadłość konsumencką, dłużnik musi znajdować się w stanie niewypłacalności. Jest to warunek o charakterze bezwzględnym. Kiedy dłużnik jest niewypłacalny – tego dowiesz się z niniejszego wpisu.

 

Niewypłacalność a upadłość konsumencka

 

Zgodnie z ustawą Prawo upadłościowe - upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Jest to tzw. przesłanka pozytywna upadłości konsumenckiej. Oznacza to, że bez jej wystąpienia, nie ma podstaw do przeprowadzenia skutecznego postępowania upadłościowego.

 

Czym jest stan niewypłacalności?

 

Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Istnieje domniemanie prawne, że stan ten ma miejscy w wypadku, gdy opóźnienie w tym zakresie przekracza trzy miesiące.

 

Chodzi więc w tym przypadku o sytuację, w której niezdolność dłużnika do spłacania swoich długów ma charakter trwały. Nie dotyczy to więc przypadku, gdy mają miejsce jedynie przerwy w regulowaniu swoich zobowiązań. Nie stanowi podstawy do stwierdzenia niewypłacalności przejściowy brak płynności finansowej, jeżeli jednocześnie dłużnik posiada majątek o wartości pozwalającej na pokrycie jego zobowiązań w przyszłości.

 

Wystarczy również, gdy konsument nie jest wstanie regulować należności w stosunku do jednego tylko wierzyciela, na przykład banku w którym został zaciągnięty kredyt hipoteczny. Dodać należy, że niespłacane zobowiązania dłużnika, powinny być wymagalne, a więc nadawać się do dochodzenia przed Sądem. Oznacza to, że muszą one być:

  • bezsporne

  • po upływie terminu płatności,

  • nieprzedawnione,

  • nieumorzone.

 

Podnieść też wypada, że prawo upadłościowe stanowi tylko o zobowiązaniach pieniężnych. Brak regulowania zobowiązań niepieniężnych nie może zatem stanowić przesłanki do ogłoszenia upadłości.

 

Musisz wiedzieć, że niespłacanie długów pieniężnych przez konsumenta może dotyczyć zarówno zobowiązań prywatnoprawnych, jak i publicznoprawnych, a więc wobec instytucji państwowych czy też samorządowych, takich jak urząd skarbowy czy urząd miasta z tytułu podatków lokalnych.

 

Podkreślić trzeba, że powstanie stanu niewypłacalności zawsze jest związane ściśle z okolicznościami natury finansowej. Utrata płynności rzutująca na niewypłacalność przedsiębiorcy jest zawsze związana z finansowym aspektem oceny kondycji dłużnika. Oznacza to, że niewypłacalny nie będzie taki podmiot, który utracił zdolność płatniczą ze względów faktycznych i pozafinansowych. Jako przykład można wskazać sytuację, gdy z powodu kradzieży osoba fizyczna utraciła kody dostępu do rachunku bankowego.

 

Z kolei praktyka orzecznicza przesądza, że niewypłacalność istnieje nie tylko wtedy, gdy dłużnik nie ma środków finansowych, lecz także wtedy, gdy nie wykonuje on zobowiązań z innych przyczyn. Kwestia ta powinna podlegać odpowiedniemu badaniu w postępowaniu upadłościowym, gdyż sam fakt braku zapłaty nie świadczy bowiem jeszcze o tym, że dłużnik jest niewypłacalny. Do tego bowiem konieczny jest zły stan finansów dłużnika, uniemożliwiający uregulowanie zobowiązań pieniężnych. Z punktu widzenia wierzycieli bowiem istotne jest nie to, czy dłużnik rzeczywiście nie zapłacił w terminie, lecz to, że nie jest on zdolny do dokonania zapłaty.

 

Musisz wiedzieć, że w kontekście niewypłacalności dłużnika, nie jest rozmiar (wielkość) jego długów, dlatego też niewykonywanie zobowiązań nawet o niewielkiej wartości oznacza niewypłacalność dłużnika w rozumieniu ustawy Prawo upadłościowe. Jak stanowi wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14 lutego 2013 roku (sygn. akt I ACa 24/13) „nie ma znaczenia, z jakiego powodu dłużnik nie wypełnia swoich wymagalnych zobowiązań, jaki jest okres tego opóźnienia, ani też, jaka jest wysokość długu w porównaniu do stanu jego aktywów. Nie ma również znaczenia, czy zobowiązania są stwierdzone tytułem egzekucyjnym, czy wykonawczym. Nie ma również znaczenia przyczyna powstania stanu niewypłacalności”.

 

Jeszcze raz trzeba podkreślić, iż ponieważ mamy do czynienia z przesłanką o charakterze pozytywnym, jej zaistnienie jest bezwzględnym warunkiem do ogłoszenia upadłości konsumenckiej, nie może ona bowiem zostać zastosowana do osoby wypłacalnej.

 

Na koniec tych rozważań warto przytoczyć tezę zawartą w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2019 roku (sygn. akt IV CSK 282/18), zgodnie z którą „nie może mieć miejsca przy ocenie istnienia podstaw do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości żaden automatyzm – dokonywać tego należy przy gruntownym uwzględnieniu całokształtu sytuacji konkretnego podmiotu”.

 

Utrata zdolności

 

Doktryna prawa upadłościowego wskazuje, że sformułowanie „utracić zdolność” odnosi się do faktycznej zdolności płatniczej i co do zasady oznacza brak dostępnej gotówki zarówno w kasie, jak i na rachunkach bankowych, w wysokości pozwalającej na uregulowanie wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Może zostać przywrócona poprzez na przykład zbycie składników majątkowych, a więc zamiany majątku na gotówkę lub też w drodze zaciągnięcia nowych zobowiązań, w postaci pożyczki lub kredytu.

 

 

Radosław Klonowski

wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej Klonowski & Marek sp.k.

upadłość konsumencka, układ konsumencki, upadłość przedsiębiorcy, sprawy restrukturyzacyjne i upadłościowe

 

Kancelaria prawna Klonowski

tel. +48 22 300 89 89

kom. +48 794 470 000

kom. +48 882 200 100

SMS24: +48 608 500 100

Odwiedź nas w mediach społecznościowych

Polityka prywatności | RODO

Copyright © 2020 - Kancelaria Klonowski